Cách đo và kiểm tra điện trở nhiệt sống hay chết bằng đồng hồ VOM

Điện trở nhiệt là một linh kiện được dùng nhiều trong các thiết bị điện. Vậy điện trở nhiệt là gì? Điện trở nhiệt có mấy loại? Cách kiểm tra điện trở nhiệt sống hay chết như thế nào? Hãy cùng Kyoritsu tìm hiểu ngay nhé!

Điện trở nhiệt là gì?

Điện trở nhiệt còn được gọi là nhiệt điện trở hay thermistor. Vậy Thermistor là gì? Thermistor được ghép bởi 2 chữ: thermal (nhiệt độ) và resistor (điện trở). Tức là, điện trở nhiệt là loại điện trở thay đổi theo mức nhiệt độ. Trở kháng của nó sẽ thay đổi phụ thuộc vào mức nhiệt độ. 

Vậy đặc điểm của điện trở nhiệt là gì? Qua khái niệm, ta có thể thấy thermistor chịu ảnh hưởng bởi nhiệt độ nhiều hơn các loại điện trở khác. 

Ký hiệu của điện trở nhiệt

Ký hiệu điện trở nhiệt là NTC, PTC. Ký hiệu của điện trở nhiệt trong mạch điện được thể hiện như hình ảnh minh hoạ dưới đây: 

Các loại điện trở nhiệt

Nhiều người thắc mắc nhiệt điện trở nhiệt có mấy loại? Người ta thường phân loại điện trở nhiệt thành hai loại: NTC và PTC. Vậy NTC thermistor là gì, PTC thermistor là gì? 

• NTC (negative temperature coefficient) là nghịch điện trở hay còn gọi là nhiệt điện trở số âm. Đây là loại điện trở nhiệt mà khi nhiệt độ tăng thì trở kháng giảm, khi nhiệt độ giảm thì trở kháng tăng. NTC thường được tạo ra từ các oxit kim loại. Hiện nay, khi làm NTC thương mại, người ta sản xuất theo công nghệ Ceramic. 

• PTC (positive temperature coefficient) là thuận nhiệt điện trở hay còn gọi là nhiệt điện trở hệ số dương. Điện trở nhiệt có hệ số dương khi nhiệt độ tăng thì trở kháng tăng. Khi nhiệt độ giảm thì trở kháng giảm. Trong đó, hệ số điện trở nhiệt dương chia thành 2 loại: điện trở Silic và PTC chuyển đổi. 

Cấu tạo của điện trở nhiệt

Cấu tạo điện trở nhiệt gồm: vỏ bọc gốm, dây điện trở, phần cách nhiệt và hỗn hợp bột oxit. Trong đó, thành phần chính tạo ra linh kiện này là hỗn hợp các bột oxit. Trong hỗn hợp thường có hai hoặc ba loại oxit kim loại với oxit kẽm được trộn với một tỉ lệ và khối lượng nhất định. Sau đó, hỗn hợp này được nén trong vỏ bọc gốm và vật liệu cách nhiệt. Tiếp theo, người ta sẽ nung nóng ở nhiệt độ cao. 

Dây điện trở nhiệt thường được làm từ nichrome 80/20 với tỉ lệ: 80% là niken & 20% là crom. Vật liệu này có độ đề kháng cao và có khả năng tạo ra lớp dính của crom oxit khi được nung ở nhiệt độ cao. 

Xem thêm: Cách đo và kiểm tra cảm biến nhiệt độ sống hay chết

Nguyên lý hoạt động của điện trở nhiệt

Nguyên lý vận hành của điện trở nhiệt là gì? Thermistor có nguyên lý hoạt động như sau: Khi dòng điện đi qua điện trở thì nhiệt độ bị thay đổi, trở kháng cũng biến đổi theo. Nếu quan hệ giữa độ lớn của trở kháng và nhiệt độ là tuyến tính, ta có công thức: 

ΔR = kΔT

Trong đó:

ΔR: lượng trở kháng thay đổi.

ΔT: là lượng nhiệt độ thay đổi.

k: là hệ số nhiệt điện trở (k có thể âm hoặc dương phụ thuộc theo điện trở nhiệt là nghịch điện trở hay thuận điện trở).

Ứng dụng của điện trở nhiệt

Sau khi biết điện trở nhiệt là gì cũng như cấu tạo, nguyên lý hoạt động của nó, chúng ta cùng tìm hiểu về ứng dụng điện trở nhiệt nhé! Thermistor được dùng nhiều trong các mạch điện tử. Cụ thể: 

• Điện trở nhiệt dùng làm cảm biến nhiệt trong máy móc, thiết bị, đồ gia dụng như: bếp điện từ, nồi cơm điện, ấm siêu tốc,... 

• Dùng trong phần mạch bảo vệ quá nhiệt trong các bộ nguồn cấp điện. 

• Dùng để đo lường và kiểm tra nhiệt độ trong các ngành y tế, công nghiệp, dự báo thời tiết,... 

• Điện trở nhiệt dùng làm bù nhiệt cho các thiết bị tự động hoá văn phòng vòng lặp thiết bị, mạch tích hợp, cặp nhiệt điện,... 

Có thể bạn quan tâm: Cảm biến là gì? Các loại cảm biến Sensor và ứng dụng chi tiết

Cách kiểm tra điện trở nhiệt sống hay chết

Trong quá trình sử dụng, đôi lúc điện trở nhiệt gặp vấn đề. Lúc này, bạn cần biết cách kiểm tra điện trở nhiệt sống hay chết. Có nhiều cách đo điện trở nhiêt và kiểm tra linh kiện này. Trong bài viết, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra nhiệt điện trở bằng đồng hồ vạn năng. 

Cách kiểm tra điện trở nhiệt sống hay chết như sau:

Bước 1: Chuyển đồng hồ vạn năng về thang đo điện trở.

Bước 2: Kết nối hai que đo với đồng hồ, để đầu que đo tiếp xúc trực tiếp với hai chân của điện trở nhiệt. Sau đó, cho nhiệt độ tăng dần. 

Bước 3: Xem kết quả đo. 

Cách kiểm tra điện trở nhiệt ntc và ptc khác nhau ở bước này. 

• Với điện trở nhiệt PTC: nếu kết quả đo của đồng hồ tăng ổn định, nghĩa là điện trở nhiệt hoạt động bình thường. 
• Với điện trở nhiệt NTC: nếu kết quả đo của đồng hồ giảm ổn định, tức là thermistor còn tốt, không bị hỏng. 
• Nếu đồng hồ VOM không hiển thị kết quả, hoặc số đo bằng 0 hay vô cực. Nghĩa là điện trở nhiệt đã bị chết. 

Để phép đo được chính xác, bạn cần dùng các loại đồng hồ VOM chất lượng, có khả năng đo tốt, cho kết quả chính xác, tin cậy. Bạn có thể tham khảo các dòng đồng hồ như: Kyoritsu 1009, Kyoritsu 1021R, Kyoritsu 1109S,... Đây là các thiết bị đo lường chất lượng cao với nhiều tính năng ấn tượng. Phù hợp sử dụng để đo và kiểm tra điện trở nhiệt. 

Bài viết đã giúp bạn hiểu điện trở nhiệt là gì, điện trở nhiệt có bao nhiêu loại và cách kiểm tra điện trở nhiệt sống hay chết. Mong rằng thông tin này sẽ hỗ trợ cho bạn trong công việc cũng như sinh hoạt.

Nếu bạn có nhu cầu sử dụng các thiết bị đo điện chính hãng uy tín. Vui lòng liên hệ Hotline: Hà Nội: 0902 148 147 - TP.HCM: 0979 244 335 để được tư vấn về sản phẩm nhé