Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo dòng điện, điện áp chi tiết

Đồng hồ vạn năng được trang bị nhiều chức năng đo khác nhau như: đo điện áp, đo dòng điện, điện trở,... Tuy nhiên không phải ai cũng biết sử dụng đồng hồ vạn năng để thực hiện các phép đo trên. Chính vì vậy, trong bài viết này, Kyoritsuvietnam.net sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng đồng hồ vạn năng được tổng kết đầy đủ và chi tiết tiết nhất.

Cách đo dòng điện cơ bản bằng đồng hồ vạn năng

Hai loại đồng hồ vạn năng phổ biến nhất hiện nay trên thị trường chính là đồng hồ vạn năng số (đồng hồ vạn năng điện tử) và đồng hồ vạn năng kim. Mỗi loại sẽ có cách đo khác nhau. Do đó, trong phần này, mời bạn đọc tìm hiểu chi tiết cách đo dòng điện đối với từng loại.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng số để đo dòng điện

Đồng hồ vạn năng số hay đồng hồ vạn năng điện tử, đồng hồ vạn năng hiển thị số là thiết bị hiện đại hiện thị trực tiếp kết quả trên màn hình LCD để người dùng đọc dễ dàng và hạn chế sai số. Để đo dòng điện một chiều (DC) hoặc xoay chiều (AC) bằng thiết bị này, bạn cần thực hiện theo thứ tự các bước như sau: 

Bước 1. Chọn thang đo phù hợp

Bạn để đồng hồ ở thang đo A~ để đo dòng điện xoay chiều và thang A- để đo dòng điện một chiều

Bước 2. Cắm que đo đúng vị trí

Tiếp theo, bạn tiến hành cắm que đo theo thứ tự: que màu đen luôn được cắm vào cổng COM (chân chung), còn que màu đỏ cắm vào cổng 20A nếu dòng điện cần đo có cường độ lớn, hoặc cắm vào cổng mA nếu đo dòng nhỏ. 

Bước 3. Đặt chuyển mạch theo dải đo phù hợp

Chọn dải đo phù hợp, ví dụ DC.A – 250mA cho dòng một chiều dưới 250mA đồng thời chỉnh dải đo nhỏ hơn nếu cần thiết.

Bước 4. Ngắt nguồn mạch trước khi kết nối đo

Tắt nguồn mạch điện trước khi đấu nối đồng hồ để đảm bảo an toàn.

Bước 5. Đấu nối đồng hồ vào mạch

Kết nối que đỏ vào cực dương (+) và que đen vào cực âm (-), đồng thời mắc đồng hồ nối tiếp với mạch thí nghiệm.

Bước 6. Bật nguồn và đọc kết quả

Sau khi đã kết nối chính xác, bạn bật lại nguồn cho mạch điện và quan sát chỉ số dòng điện hiển thị trên màn hình LCD của đồng hồ: 

• Nếu kết quả đo nhỏ hơn 25mA, các bạn đặt chuyển mạch sang vị trí DC.A – 25mA để được kết quả chính xác hơn. 

• Nếu kết quả nhỏ hơn 2,5mA thì đặt chuyển mạch sang vị trí DC.A – 2,5mA.

Lưu ý: Để tránh hỏng hóc thiết bị, bạn nên chọn đúng thang đo khi muốn đo dòng điện AC hoặc DC.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng kim đo để dòng điện

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng chỉ thị kim khá đơn giản. Dưới đây là các bước sử dụng đồng hồ vạn năng kim để đo dòng điện 1 chiều và dòng điện xoay chiều:

Đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng kim

Bước 1: Lần lượt cắm 2 que đo màu đen và màu đỏ của đồng hồ vạn năng vào đầu COM và đầu dấu (+) trên thân đồng hồ

Bước 2:  Đặt chuyển mạch của đồng hồ ở thang DC.A – 250mA

Bước 3: Tắt nguồn điện của các mạch thí nghiệm đồng thời kết nối que đo màu đỏ của đồng hồ với cực (+) tương ứng và que đo màu đen kết nối với cực (-) theo chiều dòng điện trong mạch thí nghiệm. Mắc đồng hồ nối tiếp với mạch thí nghiệm.

Bước 4: Bật điện cho mạch thí nghiệm và đọc kết quả. Nếu kết quả đọc được nhỏ hơn 25mA, đặt chuyển mạch sang vị trí DC.A-25mA để được kết quả chính xác hơn. Trong trường hợp kết quả đo được nhỏ hơn 2.5mA thì đặt chuyển mạch sang vị trí DC.A-2.5mA.

Bước 5: Đọc và tính giá trị: tiến hành đọc trên cung chia độ C, tính giá trị giống như trường hợp đo điện áp 1 chiều. Có nghĩa là giá trị thực bằng số chỉ của kim trên cung chia độ nhân với thang đo và chia cho giá trị MAX trên cung chia độ.

Hướng dẫn sử dụng đồng hồ vạn năng kim đo dòng điện xoay chiều

Bước 1: Cắm que đo màu đen vào đầu COM và cắm que đo màu đỏ vào đầu AC-15A trên thân đồng hồ vạn năng

Bước 2: Đặt chuyển mạch của đồng hồ ở thanh AC-15A

Bước 3: Ngắt nguồn điện của các mạch thí nghiệm

Bước 4: Kết nối 2 que đo của đồng hồ về phía 2 điểm tương ứng cần đo dòng điện của mạch thí nghiệm (mắc nối tiếp với mạch thí nghiệm). 

Bước 5: Bật điện cho mạch thí nghiệm.

Bước 6: Đọc kết quả và tính giá trị: Đọc trên cung chia độ E15. Cách tính giá trị thực hiện tương tự như khi đo dòng điện 1 chiều. Có nghĩa là giá trị thực bằng số chỉ của kim trên cung chia độ nhân với thang đo và chia cho giá trị MAX trên cung chia đó.

XEM THÊM: Ý nghĩa của các ký hiệu trên đồng hồ vạn năng

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo điện áp

Để nắm rõ cách thức đo dòng điện 1 chiều và đo dòng điện xoay chiều bằng đồng hồ vạn năng, các bạn thực hiện theo các hướng dẫn dưới đây:

Cách đo điện áp 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng

Đo điện áp 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng thường được tiến hành trên pin, thiết bị điện có điện áp sai lệch. Để thực hiện phép đo điện áp 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng, các bạn làm theo cách sau:

Bước 1: Cắm dây dẫn thử nghiệm màu đỏ vào đầu cực (+) của thiết bị và dây dẫn thử nghiệm đen vào chân COM.

Bước 2: Đặt công tắc về phạm vi điện áp DC với phạm vi đo phù hợp.

Bước 3: Kết nối đầu dò màu đỏ của thiết bị với cực dương (+) của mạch bên dưới và đầu dò màu đen với cực âm (-) của mạch (mạch song song).

Bước 4: Nếu điện áp đo được nhỏ hơn 250V, hãy đặt bộ chọn phạm vi chuyển sang vị trí dải điện áp thấp hơn để đọc chính xác hơn.

Bước 5: Tính kết quả đo được V = A x (B/C)

Trong đó:

• V là giá trị điện áp thực

• A là số chỉ của kim đọc được trên cung chia độ

• B là thang đo đang sử dụng

• C là giá trị MAX của cung chia độ

• Tỷ lệ B/C là hệ số mở rộng

Cách đo điện áp xoay chiều bằng đồng hồ vạn năng

Đo điện áp xoay chiều thường được ứng dụng trong các thiết bị điện gia đình, nhà máy, đường dây điện thương mại, kiểm tra máy biến áp,… Để thực hiện phép đo này, các bạn làm theo các bước sau:

Bước 1: Kết nối lần lượt dây dẫn màu đỏ vào cực dương của thiết bị và cắm dây dẫn màu đen vào chân Com của vạn năng.

Bước 2: Di chuyển núm vặn đến thang đo điện áp AC và ở dải đo phù hợp. Bạn có thể để thang AC cao hơn điện áp cần đo 1 nấc.

Bước 3: Đặt 2 que đo vào 2 điểm cần đo (đo song song). Không cần quan tâm đến cực tính của đồng hồ

Bước 4: Theo dõi kết quả hiển thị trên màn hình.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo điện trở

Ngoài đo điện áp, người ta còn sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện trở. Bạn có thể dùng đồng hồ vạn năng kim hoặc đồng hồ số để đo điện trở. 

Cách đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng số

Bước 1: Chuyển đồng hồ vạn năng về thang đo điện trở Ω.

Bước 2: Cắm que đo màu đen vào cổng chung COM, que đỏ vào cổng V/Ω của đồng hồ. 

Bước 3: Đặt hai đầu kim đo vào hai đầu điện trở và đo.

Bước 4: Đọc kết quả trên màn hình. 

Cách đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng kim

Bước 1: Vặn núm vặn của đồng hồ đến chức năng đo điện trở Ω. Nếu điện trở nhỏ thì để thang đo x1 ohm hoặc x10 ohm. Nếu đo điện trở lớn thì để thang x1K ohm hoặc 10K ohm. 

Bước 2: Cắm dây đo màu đen vào cổng COM và dây đo màu đỏ vào cổng +. Sau đó, chập 2 đầu kim đo vào với nhau để kim trên đồng hồ trở về số 0.

Bước 3: Đặt hai đầu kim đo vào hai đầu điện trở để đo. Sau đó ghi lại kết quả sau khi kim trên đồng hồ đo dừng lại.

Lưu ý khi dùng đồng hồ vạn năng đo điện trở

Khi đo điện trở bằng đồng hồ VOM, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau: 

• Không được đo điện áp và dòng điện khi đồng hồ đang ở thang đo điện trở. Nếu đo đồng hồ sẽ hỏng ngay lập tức.
• Không bao giờ được đo điện trở trong mạch đang được cấp điện.Trước khi đo điện trở trong mạch phải tắt nguồn trước.
• Khi đo điện trở nhỏ <10Ω, bạn cần để cho que đo và chân điện trở tiếp xúc tốt. Nếu không kết quả đo của đồng hồ sẽ không chính xác.
• Khi đo điện trở lớn > 10kΩ, tay không được tiếp xúc đồng thời vào cả 2 que đo của đồng hồ. Nếu tiếp xúc như vậy sẽ khiến điện trở của người mắc song song với điện trở cần đo làm giảm kết quả đo.

Hướng dẫn sử dụng đồng hồ vạn năng đo thông mạch

Đo thông mạch giúp bạn kiểm tra khả năng truyền điện của các thiết bị điện tử và hệ thống dây dẫn điện. Giúp bạn kiểm soát được thiết bị điện, điện tử có bị hỏng do lỗi hỏng thông mạch bị đứt kết nối không.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo thông mạch như sau: 

Bước 1: Chuyển đồng hồ VOM kim sang thang đo x1 của khu cực đo Ohm. Với đồng hồ số, bạn chuyển đồng hồ sang chế độ đo thông mạch.

Bước 2: Nối 2 que đo của đồng hồ vào 2 đầu dây dẫn.

Bước 3: Quan sát kết quả đo. Nếu có kết quả chứng tỏ dây còn nguyên. Nếu phép đo không có kết quả, chứng tỏ dây đã bị đứt. 

Lưu ý: khi đo thông mạch, không cấp nguồn cho mạch điện của dây kết nối, dây điện. Vì nếu dây nối còn điện sẽ khiến phép đo không chính xác. 

Cách đọc kết quả trên đồng hồ vạn năng

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách đọc kết quả trên đồng hồ vạn năng số và đồng hồ vạn năng kim, giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại và cách sử dụng phù hợp:

Cách đọc kết quả trên đồng hồ vạn năng số

Với đồng hồ vạn năng số, máy sẽ hiển thị kết quả trực tiếp ngay trên màn hình LCD. Đây chính là giá trị thông số bạn đang đo ngay tại thời điểm đó. Tùy vào chức năng bạn chọn (đo điện áp, dòng điện, điện trở, thông mạch,...) có thể đọc kết quả cùng đơn vị phù hợp. 

Ví dụ, bạn chọn chức năng đo điện áp DCV (ký hiệu V⎓) và màn hình hiển thị 12.56 thì điện áp đo được là 12.56V. Tương tự, khi đo điện trở có kết quả 1.02k tức là điện trở ở mức 1020Ω. Với đo thông mạch, máy kêu bíp và hiển thị giá trị gần 0Ω thì mạch thông, nếu hiển thị OL thì mạch đang bị hở.

Cách đọc kết quả trên đồng hồ vạn năng kim

Khác với đồng hồ số, kết quả đo được từ đồng hồ vạn năng kim sẽ hiển thị theo kim chỉ và thang đo. Do đó, người dùng phải có kỹ thuật quan sát và tính toán để đọc chính xác nhất. 

Cụ thể, cách đọc đối với từng thông số như sau: 

• Đo điện áp: Xác định kim chỉ vào vạch nào trên mặt đồng hồ và tính toán theo giá trị đo được. Ví dụ, bạn đặt thang đo 50V, kim chỉ mức 30 trên vạch thì giá trị đo được là 30V. 
• Đo dòng điện: Tương tự, bạn cần chọn thang đo phù hợp và đọc kết quả theo kim chỉ. Nếu chọn thang đo 2.5A, kim chỉ mức 1.2 tưc là dòng điện là 1.2A. 
• Đo điện trở: Với giá trị điện trở đo được, bạn cần nhân thêm với hệ số thang đo để đạt kết quả chính xác nhất. Ví dụ, đặt thang đo ở ×100, kim chỉ 20 → điện trở = 20 × 100 = 2000Ω (2kΩ). 
• Thông mạch: Quan sát nếu kim lệch mạnh về phải (gần 0Ω) tức là mạch thông. Nếu kim không lên thì tức mạch hở hoặc điện trở lớn.  

Một số đồng hồ vạn năng bán chạy nhất hiện nay

Đồng hồ vạn năng Kyoritsu 1051

Giá tham khảo: 6.336.000đ (giá có thể thay đổi tùy theo thời điểm bán)

Đồng hồ vạn năng Kyoritsu 1051 là thiết bị đo và kiểm tra điện đa năng, được ứng dụng phổ biến trong công tác kiểm tra hệ thống, thiết bị điện, bo mạch điện tử,... Máy sở hữu nhiều chức năng đo linh hoạt như: điện áp, đo dòng điện một chiều và xoay chiều, đo điện trở, tần số, thông mạch,...

Sản phẩm có thiết kế nhỏ gọn, tính linh động cao và an toàn tuyệt đối với người sử dụng nhờ áp dụng các tiêu chuẩn an toàn quốc tế IEC và CAT III 1000V, CAT IV 600V nên rất phù hợp để sử dụng trong công nghiệp, hỗ trợ kỹ sư, thợ điện hoàn thành công việc nhanh chóng, chính xác.

Thông số kỹ thuật nổi bật:

Đồng hồ vạn năng Kyoritsu 1109S

Giá tham khảo: 922.000đ (giá có thể thay đổi tùy theo thời điểm bán)

Kyoritsu 1109S là đồng hồ vạn năng chỉ thị kim giá rẻ khá được ưa chuộng hiện nay. Máy có thiết kế nhỏ gọn, khả năng chống va đập và chống sock tốt, màn hình chỉ thị kim lớn, cho phép người dùng theo dõi kết quả dễ dàng.

Thiết bị có thể đo được điện áp xoay chiều/một chiều, đo dòng điện, đo hệ số hFE,... phù hợp cho các công việc đo, kiểm tra, sửa chữa và bảo dưỡng hệ thống điện, thiết bị điện tử, điện máy, linh kiện điện tử.

Thông số kỹ thuật nổi bật:

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Công dụng và chức năng của đồng hồ vạn năng

Đồng hồ vạn năng Kyoritsu 1021R

Giá tham khảo: 1.507.000đ (giá có thể thay đổi tùy theo thời điểm bán)

Kyoritsu 1021R là đồng hồ vạn năng điện tử với thiết kế gọn nhẹ, hiện đại cùng khả năng đo đa năng với đo độ chính xác cao: đo dòng điện AC/DC, đo điện áp DC/AC, đo tụ điện, điện trở, tần số,...

Sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn quốc tế IEC 61010-1 CAT IV 300V / CAT III 600V nên đảm bảo an toàn cho người dùng khi thực hiện phép đo.

Thông số kỹ thuật nổi bật:

Như vậy, chúng tôi đã hướng dẫn bạn cách sử dụng đồng hồ vạn năng chi tiết và đầy đủ nhất, bao gồm cách đo ampe trên đồng hồ vạn năng, cách đo điện áp bằng đồng hồ vạn năng cũng như giới thiệu một số sản phẩm nổi bật đang được bán chạy mà bạn có thể tham khảo để phục vụ cho công việc của mình. Hy vọng bạn sẽ chọn được đồng hồ đo dòng điện chất lượng và thực hiện thành công theo những hướng dẫn của chúng tôi.