Quá tải điện là gì? Nguyên nhân quá tải điện và cách kiểm tra

Hiểu được quá tải điện là gì và tìm hiểu rõ nguyên nhân quá tải điện sẽ giúp bạn phòng chống được sự cố này cũng như bảo vệ an toàn cho bản thân và các thiết bị điện trong gia đình. Theo dõi bài viết dưới đây để biết chi tiết hơn.

Quá tải điện là gì?

Quá tải điện (Overload) là một hiện tượng liên quan đến cường độ dòng điện và là cơ sở để tính toán ampe (A). Bên cạnh đó, quá tải điện còn được biết đến là sự cố điện xảy ra khi chúng ta sử dụng các thiết bị điện có mức tiêu thụ lớn hơn so với công suất định mức của dòng điện được lắp đặt trong hệ thống điện. Điều này đồng nghĩa với việc cường độ của thiết bị điện vượt quá cường độ định mức cho phép.

Khi hiện tượng quá tải xảy ra, những thiết bị bảo vệ quá tải (CB) sẽ kích hoạt để ngắt, đóng điện để bảo vệ các thiết bị điện không gặp sự cố như cháy dây dẫn điện, cháy nổ, chập điện,...

Nguyên nhân quá tải điện

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng quá tải điện, trong đó phổ biến nhất là những nguyên nhân dưới đây:

Sử dụng một ổ cắm cho nhiều thiết bị điện

Đây là nguyên nhân cơ bản và phổ biến nhất thường gặp ở các gia đình hiện nay. Theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất thiết bị điện thì mỗi ổ cắm điện thông thường sẽ chỉ chịu được công suất tối đa là 3000W. Trong khi đó, nhiều người lại cắm từ 3 - 5 thiết bị điện cùng lúc cho một ô cắm, khiến cho công suất tổng lên tới 4000 - 5000W, vượt quá mức công suất cho phép nên sẽ gây ra quá tải điện.

Dây dẫn không đủ tải

Khả năng chịu tải về công suất hay cường độ dòng điện của các thiết bị điện trong hệ thống còn được biểu thị thông qua tiết diện của dây dẫn điện. 

Do đó, nếu bạn dùng dây dẫn điện có tiết diện nhỏ hơn so với nhu cầu sử dụng nhiều thiết bị điện thì dây dẫn sẽ không đáp ứng được yêu cầu dẫn điện. Điều này khiến cho công suất của nguồn điện quá cao tạo nên sự quá tải. Lúc này, dây dẫn điện sẽ tạo ra nhiệt lượng cao có thể đốt lớp vỏ bảo vệ ở ngoài gây ra sự cố chập cháy, nổ điện.

Aptomat không đạt công suất tải

Thông thường các gia đình thường lắp đặt aptomat trong hệ thống điện để bảo vệ khỏi sự cố quá tải, ngắn mạch. Tuy nhiên, nếu aptomat mà bạn sử dụng có mức định mức bảo vệ thấp trong khi gia đình bạn lại thường xuyên sử dụng quá công suất định mức thì sẽ gây ra hiện tượng aptomat nhảy liên tục.

Mặc dù aptomat có thể bảo vệ hệ thống, thiết bị điện khỏi chập cháy nhưng vẫn có những ảnh hưởng nhất định đến tuổi thọ của đồ dùng điện.

Xem thêm: Các quy tắc, nguyên tắc an toàn khi sử dụng điện

Hướng dẫn kiểm tra quá tải điện bằng ampe kìm

Một trong những phương pháp đơn giản nhất giúp kiểm tra quá tải điện chính là sử dụng ampe kìm. Bằng cách này, bạn sẽ xác định được giá trị của dòng điện để so sánh với dòng điện định mức và công suất chính xác các hiện tượng quá tải dòng điện.

Để kiểm tra quá tải điện bằng đồng hồ ampe kìm, bạn thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Nhấn và công tắc nguồn để khởi động thiết bị

Bước 2: Điều chỉnh thiết bị về thang đo công suất (ký hiệu W)

Bước 3: Nhấn và cần gạt để mở hàm kẹp cảm biến và kẹp lấy dây điện có dòng cần đo

Bước 4: Đọc kết quả đo được trả về trên màn hình hiển thị

Bước 5: So sánh kết quả đo được với công suất định mức khi lắp đặt hệ thống điện. Nếu công suất đo được cao hơn thì dòng điện đang ở trạng thái quá tải.

Ví dụ, bạn đang sử dụng dòng điện có hiệu điện thế là 200V và 15A thì hệ thống điện có thể chịu được mức tải công suất tối đa là 3300W. Nhưng khi sử dụng ampe kìm để đo công suất cho dòng điện, kết quả trả về lại cao hơn mức 3300W thì tức là gia đình bạn đang sử dụng quá tổng mức công suất cho phép. Lúc này, hiện tượng quá tải điện sẽ xảy ra, dẫn theo đó là các sự cố cháy nổ, chập điện,...

Để kết quả kiểm tra quá tải chính xác cao đồng thời đảm bảo an toàn trong toàn bộ quá trình đo, bạn nên sử dụng các dòng ampe kìm chất lượng, đến từ các thương hiệu uy tín như: Kyoritsu 2200, Kyoritsu 2055, Fluke 345, Hioki CM3286,... Mặt khác, bạn cũng có thể dùng đồng hồ vạn năng để thực hiện đo dòng điện, đo cường độ. 

Có thể bạn quan tâm: Hướng dẫn cách sử dụng ampe kìm để đo dòng điện đầy đủ và chi tiết nhất

Một số thiết bị chống quá tải điện

Để hạn chế tình trạng quá tải điện, khi lắp đặt hệ thống điện trong nhà, bạn nên lắp đặt thêm các thiết bị bảo vệ quá tải như cầu dao điện, CB aptomat cho từng thiết bị điện. Bạn cũng có thể suy nghĩ về việc nâng cấp CB, aptomat lên công suất cao hơn để có thể phục vụ được nhu cầu sử dụng.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo những thiết bị chống quá tải điện khác đang được sử dụng khá phổ biến hiện nay như Lioa, UPS,... để làm ổn định dòng điện, bảo vệ gia đình khỏi các tai nạn điện, sự cố chập điện, cháy điện không mong muốn.

Chắc hẳn rằng sau những thông tin chia sẻ trên về quá tải điện là gì, nguyên nhân quá tải điện và cách đo điện quá tải ở trên, các bạn đã biết cách làm sao để sử dụng thiết bị điện đúng cách, ngăn chặn quá tải cho hệ thống điện, bảo vệ hệ thống - thiết bị điện tốt nhất